Heidegebieden zijn het hele jaar door een lust voor het oog. De heide siert het landschap in allerlei tinten. Van donkerbruin tot intens groen en dieppaars. Vooral als de heide paars gekleurd is weet je niet wat je ziet. Heide in volle bloei is simpelweg prachtig. In dit artikel deel ik de mooiste heidegebieden op de Veluwe.
Lees ook: de mooiste plekken op de Veluwe
Onderwerpen
Over de mooiste heidegebieden op de Veluwe
De Veluwe ligt ongeveer in het hart van Nederland in de provincie Gelderland. Je kunt stellen dat het van Putten in het westen tot Hattem in het noorden, Apeldoorn in het oosten en Wageningen in het zuiden loopt.
Het is een enorm beschermd natuurgebied waar de natuur vrij spel heeft. Het is het leefgebied van de zogenaamde “Nederlandse big 5”: het edelhert, het wilde zwijn, het ree, de das en de vos. En nu komt daar de wolf zelfs bij!
Qua natuur vind je op de Veluwe onder andere zandverstuivingen en gevarieerde bossen, maar dus ook enorme heidegebieden. Sommige zijn voorzien van wandel- en fietspaden, zodat je er volop van kunt genieten. Of zelfs een uitkijktoren, zodat je het heidegebied van bovenaf kunt bekijken!
In dit artikel vind je vooral tips voor mooie heidegebieden op de Noord-Veluwe. Dit komt niet alleen doordat ik zelf op de Noord-Veluwe woon, maar wat mij betreft vind je hier ook de allermooiste heidegebieden op de Veluwe!
Wanneer bloeit de heide paars op de Veluwe?
Een paars bloeiende heide. Het is werkelijk prachtig om te zien. Niet zo gek dat de heidegebieden op de Veluwe dan het drukst bezocht worden.
Over het algemeen kun je stellen dat de heide de tweede week van augustus op zijn mooist is en het meest intens paars. Dit hangt jaarlijks af van het weer. Is er genoeg neerslag gevallen, heeft de zon niet te fel geschenen, is het warm genoeg geweest?
Lees ook: Wat te doen op de Noord-Veluwe? Allerlei tips en bezienswaardigheden
Nationaal Park De Hoge Veluwe
Ik trap af met het Nationaal Park De Hoge Veluwe. Deze mag niet in een lijstje mooiste heidegebieden op de Veluwe Nederland ontbreken. Het is een natuurgebied van ongeveer 5400 hectare en het beslaat ongeveer vijf procent van de Veluwe. Het is ook het grootste laaglandnatuurterrein in Noordwest-Europa!
Grootste troef: in Nationaal Park De Hoge Veluwe worden natuur en cultuur moeiteloos met elkaar gemixt. Er is ruimte voor architectuur en beeldende kunst en het wereldberoemde Kröller-Müller Museum maakt deel uit van het park. Ook kun je hier kosteloos een “witte fiets” pakken (er zijn 1800 exemplaren beschikbaar) en zo op twee wielen het natuurgebied verkennen. Aanrader! Kijk voor meer informatie op de website.
Maar de enorme heidegebieden die je hier vindt, zijn zeer zeker ook de moeite waard. Vooral als het begint te schemeren, want dan kun je het geluk hebben een edelhert of een moeflon te spotten op de heide! Zie hieronder een foto van een edelhert dat ik daar maakte in de paarse heide.
![Wild kijken op de Hoge Veluwe [informatie + tips]](https://www.mapofjoy.nl/wp-content/uploads/2020/08/wild-kijken-hoge-veluwe-edelhert-mapofjoy3-1024x683.jpg)
Ermelosche heide
Tussen Ermelo en Staverden (ook wel bekend als de kleinste stad van Nederland) ligt het mooie heidegebied de Ermelosche heide. Het maakt deel uit van het stuwwallenmassief van de Veluwe.
Bijzonder: op deze heide zijn nog een aantal grafheuvels te vinden. Ze zijn te herkennen aan de lichte verhogingen in het landschap. Deze grafheuvels zijn al duizenden jaren oud!
De heide wordt nog op traditionele wijze in stand gehouden met schapen. Je kunt de schaapskudde, de herder en de honden hier dan ook tegenkomen. Ook kun je de schaapskooi met daarbij een bezoekerscentrum Schapedrift, waar je meer informatie vindt over de schapen en de heide, bezoeken.
De Elspeetse Heide (natuurgebied Stakenberg)
Wandelen in een prachtig, veelzijdig heidegebied? Kies voor de Elspeetse Heide bij Elspeet. Zéker als je kids hebt, want hier is ook een leuk speelveld voor kinderen én het bijzondere Tijdkijkerpad, aangegeven met rode pijlen.
Je komt onderweg zogenaamde “tijdkijkers” tegen; een soort telescoop met een plaatje erin. Als je door de tijdkijker kijkt ga je terug in de tijd en zie je bijvoorbeeld een mammoet over de heide lopen. Je ontdekt op speelse wijze hoe dit gebied er duizenden jaren geleden uit heeft gezien.
Genieten van mijlenver uitzicht over dit prachtige gebied? Beklim zeker ook even de 20 meter hoge uitkijktoren op de Elspeetse Heide (niet ver van het parkeerterrein). Ook het geluid klinkt vanaf deze hoogte heel bijzonder. Het lijkt wel alsof je alles op de grond extra goed kunt horen. LET OP: de uitkijktoren is op dit moment (augustus 2023) voorlopig gesloten, vanwege houtrot.
Lees ook: bijzondere accommodaties in Nunspeet
De Ginkelse Heide
De Ginkelse Heide is een natuurreservaat in Ede. Het staat bekend om haar uitgestrekte heidevlaktes, maar het wordt ook afgewikkeld met bos. Hierdoor is het een heerlijk gebied om in te wandelen, fietsen, mountainbiken, vliegeren, paardrijden en meer.
De Ginkelse Heide is ook het leefgebied voor veel edelherten, wilde zwijnen, schapen en reeën. Komt de naam je bekend voor? Tijdens operation “Market Garden” in de Tweede Wereldoorlog landden op de Ginkelse Heide honderden geallieerde parachutisten. Ieder jaar worden deze luchtlandingen in Ede nagespeeld en herdacht tijdens de Airborne-herdenking in september. Meer weten over de Ginkelse Heide? Bekijk deze website.
De Ugchelse berg
Vanuit Hoenderloo (of op de weg naar Hoenderloo vanaf de A1) vind je de Ugchelse berg. Dit stukje Nederland geeft mij het ultieme buitenland gevoel. Hier waan je je door de hoogteverschillen en oogstrelende natuur echt in Zweden. En in augustus vergaap je je hier aan een paarse weelde!
Je kunt hier wandelen, fietsen en paardrijden. Heb je een hond? Bij “Het Leesten” vind je een hondenlosloopgebied met een speciale natte neuzenroute. Op de Ugchelse berg ben je makkelijk een volle dag zoet.
Meer weten over wandelen met de hond op de Veluwe? Bekijk ook dit artikel op mijn andere website Woef Welkom.
Loenermark
Niet ver van de Ugchelse Berg vind je de Loenermark, midden op de Veluwe. Hou je van afwisseling tijdens een wandeling door de natuur? Hier krijg je precies dat. Bossen en zandvlakten worden afgewisseld door heidevelden.
Ook hier kun je een kudde Veluwse heideschapen tegenkomen. Er zijn verschillende wandelroutes uitgezet, variërend van 2 tot 14 kilometer. Voor verschillende condities wat wils.
Wezepsche Heide
Wandelen door een natuurgebied dat bestaat uit een prachtige combinatie van heide en bos? Kies dan voor de Wezepsche Heide. Een heel bijzonder natuurgebied, want het is een waterwingebied van Vitens. Onderdeel van een stuwwal uit de IJstijd!
Op de Wezepsche Heide vind je allerlei wilde dieren. Elke keer als ik er wandel verbaas ik me weer over de grote aantallen sporen in het zand. Er leven wilde zwijnen, edelherten en reeën, maar ook de das is meer dan eens gesignaleerd. Kijk vooral ook naar boven, want de havik en de buizerd leeft hier ook.
Het zijn echter vooral de Schotse Hooglanders die hier wonen die een wandeling door dit gebied extra bijzonder maken. Zij grazen het gras tussen de heides weg en eten jonge uitlopers van de hei op, zodat dit niet gemaaid hoeft te worden. Je mag ze bewonderen op afstand (zeker 25 meter).
Op zoek naar een wandelroute die je kunt volgen op de Wezepsche Heide? Vitens heeft een mooie route uitgezet. Je kunt hem downloaden in PDF. Google op: Wezepsche Heide Vitens en je kunt hem direct downloaden.
De Renderklippen
Nog een tip op de Noord-Veluwe: De Renderklippen. Ook dit is een prachtig natuurgebied met volop heide. Het ligt tussen Epe en Heerde en is 223 hectare groot.
Het leuke aan dit mooie heidegebied op de Veluwe is, dat het vele hoogteverschillen kent. Hierdoor heb je vanaf verschillende plekken mooi uitzicht over de omgeving. Hier blijf je mooie plekjes ontdekken.
Let op: er lopen niet alleen schapen van de Schaapskudde rond. Ook de fauna met sprinkhanen, de zandhagedis, adders, ringslangen en gladde slangen is hier heel bijzonder. Kijk dus goed naar de grond als je hier loopt.
Radio Kootwijk en het Kootwijkerzand
In het hart van de Veluwe vind je een plek als geen ander. Een uniek groot open gebied van heidevelden en zandverstuivingen: het Kootwijkerzand. Met een oppervlakte van 700 hectare is het Kootwijkerzand de grootste actieve zandverstuiving van West-Europa!
In het midden van dit adembenemende gebied bevindt zich het monumentale zendstation Radio Kootwijk. Een eyecatcher met een fascinerende geschiedenis. Het is een zendstation dat in de jaren ‘20 van de vorige eeuw werd gebouwd om radiotelegrafisch contact met toenmalig Nederlands-Indië te kunnen maken.
Het lijkt op een tempel, maar ook op een sfinx, wat een heel apart contrast met de omgeving oplevert. Dit moet je ooit gezien hebben. Meer weten over Radio Kootwijk? Lees ook mijn uitgebreide artikel Radio Kootwijk bezoeken [handige informatie en tips]
Tongerense Heide
In het buitengebied van Epe liggen de natuurgebieden Tongerense Heide, Tongerense Veen en Wisselse Veen. Een afwisselend gebied met mooie beken en veel hoogteverschillen op de grens van de hoge droge Veluwe en lage natte gebieden rond Tongeren. Maar het is vooral het heidegebied dat deze plek zo bijzonder maakt.
Op de Tongerense Heide zie je alle vijf de heidesoorten die op de Veluwe voorkomen. Dit zijn dopheide, kraaiheide, struikheide en rode en blauwe bosbes. Het afwisselende gebied is ideaal voor wandelen, fietsen of paardrijden. Er is een parkeerplaats bij het Wisselse Veen en er zijn wandelroutes uitgezet.
Het Deelerwoud
In het Deelerwoud vind je uitgestrekte bossen en eindeloze heidevelden in een glooiend landschap. Het is minstens net zo mooi als de Hoge Veluwe of de Veluwezoom, maar dan meestal een stuk rustiger. Hier kun je tijdens een wandel- of fietstocht zomaar oog in oog met een wild zwijn, Schotse Hooglander, damhert of edelhert komen te staan. Klik hier voor meer informatie van Natuurmonumenten.
Het Zwolse Bos
Onder Zwolle, in Heerde, ligt het Zwolse Bos dat wel 500 hectare groot is. Staatsbosbeheer heeft verschillende paaltjeswandelingen uitgezet. Ik ben fan van de Tonnenbergroute. Een wandeling van 4.5 kilometer door het bos en over de heide.
Pak zeker de “trap” naar het hoger gelegen gedeelte. Het uitzicht over het heidegebied vanaf hier is prachtig!
Nationaal Park Veluwezoom
Naast Nationaal Park De Hoge Veluwe vind je het kleinere broertje: Nationaal Park Veluwezoom. Hier ligt ten oosten van Arnhem ruim 5100 hectare bos, zandverstuivingen, enkele statige landgoederen en… heide!
Dit gebied is fantastisch om te voet of per fiets te verkennen. Er zijn verschillende routes uitgezet. Kijk voor meer informatie op de website.
Ook leuk: Wat te doen in Nunspeet en omgeving? Allerlei tips en bezienswaardigheden
De Posbank
Vooral in augustus gaan foto’s van De Posbank de wereld over. Het glooiende landschap is dan helemaal paars gekleurd door de bloeiende heide. Maar ook tijdens de rest van het jaar is De Posbank één van de mooiste plekken op de Veluwe.
Je wandelt hier namelijk over de toppen en dalen van de heideheuvels. Dit levert onderweg prachtige vergezichten op. Klik hier voor een leuke wandeling van Natuurmonumenten. En de naam De Posbank? Die komt van een stenen bank die in 1918 aan de rand van het Herikhuizerveld is geplaatst op een hoog punt met zeer fraai uitzicht.
Tip: als de heide paars kleurt op De Posbank kan het hier heel druk zijn. Het is daarom aan te raden om deze plek vroeg in de ochtend of einde middag/in de avond te bezoeken. Sowieso zijn dit de beste tijdstippen voor het maken van de mooiste foto’s.
Hieronder zie je een foto die overdag is gemaakt, zoals je ziet is het licht best wel fel. De tweede foto is gemaakt in de vroege ochtend. zoals je ziet is het licht veel zachter en sfeervoller op dat tijdstip. Doe er je voordeel mee.
Lees ook: Wandelen in het Speulderbos: allerlei handige tips en informatie
Landgoed Heuven
Grenzend aan De Posbank en de Veluwezoom ligt Landgoed Heuven. Bij velen bekend als het gebied achter het bezoekerscentrum in Rheden. Het is een veelzijdig landgoed met oude boerderijen, een koetshuis, glooiingen in het landschap en allerlei planten en dieren.
Heidevelden en bosgebieden wisselen elkaar mooi af. Je kunt hier naar hartenlust wandelen en je verbazen over de pracht van de natuur. Klik hier voor een leuke wandelroute van Natuurmonumenten.
Lees ook: Mooiste wandelingen op de Noord-Veluwe
Overnachten op de Veluwe
Je verblijf op de Veluwe verlengen met een overnachting? Dat doe je op en top op een vakantiepark waar het je aan niets ontbreekt. Ontdek hier: de leukste vakantieparken op de Veluwe. Van een verblijf in een tiny house tot een wellness lodge met sauna en uiteraard kun je ook gebruikmaken van alle faciliteiten die het vakantiepark biedt. Welke kies jij?
Liever een andere bijzondere accommodatie op de Veluwe? Denk aan overnachten in een knus boshuisje, luxe boetiekhotel of een stoere glamping tent. Even helemaal weg in eigen land. Bekijk dan het artikel bijzonder overnachten op de Veluwe met allerlei toffe tips!
Genieten van wellness op de Veluwe? Zie het artikel 12x leuke accommodaties op de Veluwe met een hottub of jacuzzi. Dat wordt nog lastig kiezen!
